Zespolenie lub krążenie wrotno-oboczne, a najczęściej spotykaną nazwą tej choroby jest PSS – Portosystemic Shunt, to nieprawidłowe połączenie pomiędzy żyłą wrotną, która doprowadza krew do wątroby, a żyłą główną doogonową lub żyłą nieparzystą (krążeniem układowym).

W uproszczeniu doprowadza ono do sytuacji, w której krew omija wątrobę, a więc zawarte w niej strawione składniki pokarmowe oraz bakterie i ich toksyny trafiają bezpośrednio do krążenia ogólnego. Skutki intoksykacji obejmują jeden lub więcej układów, w zależności od rodzaju zespolenia i nasilenia wady.

U jakich ras psów najczęściej spotyka się ten problem PSS?

  • Psy ras małych:
    • yorkshire terier,
    • maltańczyk,
    • sznaucer miniaturowy,
    • pudel miniaturowy,
    • lhasa apso.
  • Psy ras średnich i dużych takie jak:
    • seter irlandzki,
    • labrador retriver,
    • owczarek niemiecki,
    • dog niemiecki.

Czy PSS występuje u kotów?

Niestety tak. U kotów zespolenie wrotno – oboczne w formie zewnętrznej spotykane najczęściej jest u ras takich jak:

  • koty perskie,
  • koty himalajskie,
  • koty brytyjskie.

Objawy mogą być bardzo niespecyficzne, dotyczyć jednego lub kilku układów, występować jednocześnie lub naprzemiennie, co bardzo utrudnia diagnostykę.

Objawy krążenia wrotno-obocznego, które można zaobserwować zarówno u psa jak i kota to:

  • objawy neurologiczne: 
    • drgawki i dezorientacja
    • zmiana zachowania
    • apatia
    • potrząsanie głową
    • ślepota
  • objawy z układu moczowego związane z zapaleniem pęcherza moczowego lub/i niedrożnością dróg moczowych:
    • wielomocz z towarzyszącym wzmożonym pragnieniem
    • bezmocz lub skąpomocz (w przypadku kamicy)
    • bolesne oddawanie moczu
    • krwiomocz
  • objawy z przewodu pokarmowego: 
    • wymioty
    • biegunka
    • brak apetytu lub wybredny apetyt
    • zahamowanie wzrostu lub utrata wagi
    • nadmierne ślinienie (u kotów)
    • wodobrzusze

Podejrzewasz Zespolenie wrotno oboczne u swojego psa lub kota?

Załączony film przedstawia rekonstrukcję 3D badania Tomografem Komputerowym naszego pacjenta, Psa o imieniu Mars, rasy Yorkshire Terrier.

Po stwierdzeniu w badaniu USG obecności nieprawidłowego naczynia pacjentowi został wykonany skan TK, który szczegółowo zobrazował przebieg naczynia a następnie pacjent przeszedł w ERVET we Wrocławiu specjalistyczny zabieg chirurgiczny zakończony sukcesem.

PSS to w większości wada wrodzona

Zespolenie wrotno-oboczne często jest wadą wrodzoną dlatego bardzo istotna jest obserwacja rozwijającego się zwierzęcia i kontrola pod okiem lekarza weterynarii który prowadzi zwierzę od wczesnej młodości.

Wychodząc naprzeciw potrzebie wczesnego wykrywania i leczenia zespolenia wrotno obocznego, w Przychodni ERVET we Wrocławiu oferujemy właścicielom specjalne wizyty zapoznawcze, wdrażające plan profilaktyki i diagnostyki szczeniąt oraz kociąt w czasie ich rozwoju aż do osiągnięcia dojrzałości.

Istnieje również wariant nabyty tej wady i pojawia się najczęściej u zwierząt starszych, którym również oferujemy plan diagnostyki i wczesnego rozpoznania.

Zespolenie wrotno-oboczne dzielimy również uwzględniając umiejscowienie nieprawidłowych naczyń:

  • zewnątrzwątrobowe
    • głównie u psów ras małych i miniaturowych takich jak: Yorkshire Terrier, Mops, Sznaucer miniaturowy, Maltańczyk, Shih Tzu
    • najczęstszy rodzaj u kotów
  • wewnątrzwątrobowe:
    • głównie u psów ras średnich i olbrzymich takich jak: labrador retriever, owczarek australijski staroangielski, wilczarz irlandzki,
    • występuje rzadziej u kotów oraz psów ras małych np: pudel miniaturowy

Ilość nieprawidłowych naczyń może się różnić w zależności od przypadku wyróżniamy:

  • pojedyncze i te występują najczęściej
  • mnogie – zazwyczaj konsekwencja krańcowej choroby wątroby (marskości) i nadciśnienia wrotnego

Diagnostyka obejmuje:

  • badanie kliniczne;
  • ogólne badanie krwi;
  • szczegółowe USG jamy brzusznej;
  • test stymulacji kwasów żółciowych;
  • badanie moczu;
  • tomografia komputerowa – złoty standard.

Podczas diagnozowania zespolenia wrotno-obocznego należy również brać pod uwagę inne jednostki chorobowe występujące z podobnymi objawami, którymi są między innymi:

  • przetoka tętniczo — żylna
  • padaczka idiopatyczna
  • niedorozwój żyły wrotnej
  • zespół wrażliwego żołądka i jelit
  • wodogłowie
  • marskość wątroby
  • choroby spichrzeniowe wątroby
  • nosówka
  • choroby wirusowe przewodu pokarmowego

Leczenie PSS

Leczenie zespolenia wrotno-obocznego może być przeprowadzone w zabiegu chirurgicznym. Jest ono dobierane indywidualnie dla każdego pacjenta, a zależy m.in od typu zespolenia, stopnia nasilenia objawów klinicznych, wieku zwierzęcia w momencie diagnozy.

Tylko korekcja i ingerencja chirurgiczna daje możliwość całkowitego usunięcia przyczyny problemu i wyleczenia, dlatego w przypadku pacjentów kwalifikujących się do zabiegu, powinno dążyć się do jego wykonania.

Leczenie zachowawcze do czasu zabiegu polega na wprowadzeniu diety niskobiałkowej oraz odpowiednich leków w zależności od stanu pacjenta. 

Podsumowując krążenie wrotno-oboczne

to jednostka chorobowa, cechująca się mało swoistymi objawami klinicznymi z różnych układów organizmu i jest świetnym przykładem na to dlaczego warto regularnie badać swojego pupila i wykonywać badania profilaktyczne.  

Podejrzewasz Zespolenie wrotno oboczne u swojego psa lub kota?